In gesprek met Liesbeth Gijsbers en Hermien Miltenburg, twee van de drijvende krachten achter 55+ Woongroep Toekomstmuziek in Nijmegen.
In gesprek met Liesbeth Gijsbers en Hermien Miltenburg, twee van de drijvende krachten achter 55+ Woongroep Toekomstmuziek in Nijmegen. Twee vrouwen met een duidelijke visie voor de toekomst: fijn ouder worden in een gemeenschap die elkaar ondersteunt en sociaal isolement voorkomt. Ze delen hun verhaal, inclusief de hobbels die ze onderweg tegenkwamen, en hebben een schat aan tips voor andere groepen die hun woondromen willen realiseren.
Verborgen achter Villa de Beuken in de Nijmeegse wijk Hees ligt een kavel van ongeveer 3000 m² die de groep eind 2019 samen heeft gekocht. Hier bouwt Woongroep Toekomstmuziek (CPO-project; Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) een groot huis met 10 privé-appartementen en enkele gemeenschappelijke ruimtes, waaronder een ontmoetingsruimte op de begane grond.
Toekomstmuziek is een woongroep voor 55-plussers die in de wijk Hees in Nijmegen een nieuw thuis opbouwen. Wat begon als een idee van Liesbeth en haar man John, is nu een project waarbij 17 mensen – koppels en alleenstaanden – samen een huis met 10 appartementen creëren. Het doel? Een warme gemeenschap waar sociale contacten, goed nabuurschap en onderlinge hulp centraal staan.
Liesbeth vertelt: “We wilden graag fijn ouder worden, met meer omkijken naar elkaar. Het idee ontstond toen we bij andere ouderen zagen dat het blijven wonen in een huis dat te groot is geworden niet altijd prettig of praktisch is. Sommigen woonden bijvoorbeeld alleen nog op de begane grond en wasten zich in de keuken. Er zijn ook weinig verzorgingshuizen overgebleven en niet iedereen kan of wil bij zijn kinderen gaan wonen. "Alhoewel we een ontzettend fijn huis hebben en nu nog prettig wonen, was dit voor ons de drijfveer.”
Hermien knikt instemmend: “Het was een grote stap voor mij. Ik woon nu erg fijn en het voelde als een sprong in het onbekende om uit mijn vertrouwde omgeving te stappen naar een nieuwe woonplaats. Ik probeer de overgang makkelijker te maken door me in te zetten voor de buurt, om zo de andere buren in de wijk beter te leren kennen.”
Hermien is daarnaast al enige tijd actief betrokken bij Collectieve Huisvesters en voorzitter van de LVGO (Gemeenschappelijk wonen 50 plus). “Ik vind het belangrijk dat iedereen die collectief wil wonen, dat kan. Ook mensen met minder middelen, of mensen die een lage opleiding hebben. Daar zet ik me via deze stichtingen graag voor in.”
De zoektocht naar de juiste locatie was een avontuur op zich. Liesbeth vertelt: “We hebben overal gekeken: naar stukken grond en oude gebouwen, maar er was weinig keuze. Een kavel van een voormalig tuincentrum leek eerst aantrekkelijk maar bleek vervuild. Dat durfden we niet aan. Tot een van ons op een avond per toeval een particulier tegenkwam die zijn grond wilde verkopen. En zo kwam alles in beweging. Maar het was spannend, want de bestemmingsplanwijziging en de bouwvergunning moesten nog geregeld worden. We dachten: gaan we een stuk grond kopen zonder zekerheid dat we mogen bouwen? Je steekt er al flink wat geld in, dus dat is een groot risico. Gelukkig hebben we, voorafgaand aan de koop, een positieve intentieverklaring van de gemeente gekregen.”
Maar de weg naar de bouwvergunning was niet zonder obstakels. Vooral de buurt had aanvankelijk moeite met de komst van de woongroep. Liesbeth legt uit: “Het terrein was behoorlijk verwaarloosd, braakliggend en er groeiden veel bramen en opgeschoten boompjes. De buurt wilde liever niet dat hierop gebouwd werd. We hebben ze steeds geïnformeerd over onze plannen, maar toen wij echt actief aan de slag gingen zijn enkele omwonenden gaan procederen. Dat heeft ons ongeveer een jaar vertraging opgeleverd. Uiteindelijk heeft de Raad van State de bezwaren ongegrond verklaard.”
Hermien heeft gemerkt dat de houding van de buurt gelukkig langzaam verandert: “Ik ben actief betrokken bij de buurt en vind het prettig om in goed contact te zijn. Niet alleen met de woongroep, maar ook met de wijk. Inmiddels zie ik wel een kantelpunt. Mensen zeggen nu ‘eigenlijk is het best leuk als er nóg zo’n woongroep in de buurt komt’. Er waren gelukkig ook genoeg mensen die er vanaf het begin wel positief tegenover stonden. Ik trok het me eerder persoonlijk aan, maar ik ben er inmiddels achter dat het niks met ons te maken heeft of met de woongroep. Het is meer het gevoel van ‘niet in mijn achtertuin’. Ze merken nu dat we met de buurt willen samenwerken en dat helpt.”
Liesbeth voegt toe: “Dat Hermien zo betrokken is bij de buurt, helpt ook echt bij de beeldvorming. Wij hebben de buurt telkens op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen en overleg met hen gevoerd. Maar dat voorkwam helaas niet dat er bezwaar werd ingediend. Het is een les voor andere groepen: betrek je buren vanaf het begin bij je plannen. En leg alle communicatie goed vast!”
Hermien geeft nog een belangrijke tip: “Zorg ervoor dat je een goede relatie onderhoudt met meerdere afdelingen binnen de gemeente. John, de man van Liesbeth, is daar ontzettend goed in. Dat heeft ons enorm geholpen.”
Liesbeth legt uit: “Ja, je moet op verschillende niveaus met de gemeente overleggen. John heeft als organisatiekundige en jurist verschillende petten op gehad die in dit project prima van pas kwamen. Ik heb veel bewondering voor wat hij met zijn kennis en ervaring heeft bereikt voor onze groep.”
Daarnaast is met andere CPO-groepen in Nijmegen een platform opgericht dat samenwerkt met de gemeente. Liesbeth: “Dit werpt zijn vruchten af, want inmiddels geeft de gemeente Nijmegen elk jaar twee kavels uit aan collectieve woonprojecten. Het CPO-platform heeft daar zeker aan bijgedragen.”
Op de vraag of ze nog meer tips hebben voor andere groepen, is Liesbeth duidelijk: “Begin op tijd! Het proces duurt langer dan je denkt. Wij zijn nu al zeven jaar onderweg. Het project vraagt veel van je, dus je moet echt de energie hebben om door te zetten en elkaar te motiveren als het tegenzit. De mensen waarmee we in 2017 zijn gestart waren toen begin 60. Als je op jongere leeftijd begint is de kans groter dat je langer kunt genieten van deze manier van wonen.”
Daarnaast raadt Liesbeth aan om andere woongroepen te bezoeken en goed na te denken over de woonvorm die je wilt realiseren. “Er zijn verschillende mogelijkheden en woonvormen. Is duurzaamheid bijvoorbeeld belangrijk? Of een generatiemix? Zorg ervoor dat je jouw ideale woonvorm goed vastlegt, bijvoorbeeld in een visiedocument.”
“Een ander belangrijk punt is dat je de haalbaarheid goed onderzoekt. Gelukkig zijn er externe partijen die daarbij helpen, want je moet goed weten waar je aan toe bent. Maak ook duidelijke keuzes: wij hebben bijvoorbeeld voor een energieneutraal pand gekozen dat op traditionele wijze gebouwd wordt. Dat was betaalbaar. Biobased of houtbouw zou 30% duurder zijn. Als je dat belangrijk vindt, informeer je dan vooraf goed over de kosten. Helaas zijn er weinig subsidies voor nieuwbouw rondom duurzaam bouwen, dus dat is een uitdaging.”
Liesbeth kijkt met trots naar de vorderingen van het gebouw. “Eigenlijk is de woondroom voor mij al geslaagd toen we eind 2023 de uitspraak van de Raad van State kregen dat we mochten bouwen. En als ik nu naar de vorderingen van de bouw kijk, ben ik echt trots op wat we hebben neergezet!”
Hermien kijkt vooral graag vooruit: “Voor mij is het geslaagd als we hier allemaal fijn wonen, als we goede contacten hebben met elkaar en de buurt. Dat is voor mij de essentie.”
Volgend jaar zomer is de bouw klaar en de groep verwacht in het najaar hun intrek te nemen. De woongroep Toekomstmuziek is dan een feit, en de stap richting een toekomst van fijn samen wonen, is dan werkelijkheid.
