Dankzij de Torteltuin wordt wonen in de stad weer betaalbaar. "We zijn onderdeel van een beweging."
Foto: Laura Huygen
De Amsterdamse wooncoöperatie de Torteltuin was de afgelopen weken nationaal en internationaal nieuws. Van Radio 1, tot de Guardian en de Stern wordt het verhaal opgepikt van een groep jongeren die hun eigen betaalbare huurwoningen gaat bouwen.
In gesprek met hen wordt het al snel duidelijk waarom hun initiatief het delen waard is.
De jonge Amsterdammers zagen de bui al hangen; door de lange wachttijden voor sociale huur en de hoge prijzen op de woningmarkt waren ze bang hun stad uitgedreven te worden.
In plaats van te verzinken in het zwarte gat tussen onbereikbare sociale huur en dure huur of koop, besloten ze bij te dragen aan een oplossing. Die vonden ze in het collectief eigendom van de wooncoöperatie.
Als wooncoöperatie zijn ze als collectief ontwerper en eigenaar van hun hele wooncomplex. Hierdoor bepalen ze zelf hoe ze gaan wonen én blijven de huren betaalbaar. Het principe dat er geen winst wordt gemaakt over de hoofden van huurders, ofwel de leden, is een belangrijke waarde die de groep verbindt.
Ze willen namelijk bijdragen aan verandering van een oneerlijk systeem, waarin de woning een investering is voor sommigen, terwijl anderen daardoor worden uitgeknepen of uitgesloten.
“Een eigen koopwoning is nu een grote spaarpot,” legt Michiel van de Torteltuin uit, “voor jezelf en je kinderen is dat fijn. Maar het is tegelijkertijd zo’n basis voor ongelijkheid.” Het roept een dilemma op: ga je streven om bij de ‘haves’ te horen, of bouw je mee aan een eerlijker alternatief? De vraag die de jongeren zichzelf daarbij durven te stellen is: "Wordt je leven echt rijker door een eigen woning te bezitten?”
Om die afweging te maken, is het goed om te kijken wat je wint door te delen. En dat is best een lijst!
De leden van de wooncoöperatie krijgen, naast een woonplek, namelijk ook:
Verbinding met je buren; ze delen verhalen, tijd en ervaringen met elkaar.
Gedeelde voorzieningen; zo komt er onder andere een sportruimte, werkplek en een leeskamer in het gebouw. Luxes die in je eentje buiten bereik zijn.
Een broedplaats voor duurzaamheid: de groep bouwt natuurvriendelijk; van houtbouw, tot zonnepanelen en een biodivers groen dak. Er komen gedeelde wasmachines, elektrische auto’s en een moestuin.
Ruimte voor sociale idealen; ze stellen 15 procent van de woningen beschikbaar voor mensen in kwetsbare posities. 30 procent van alle woningen is sociale huur.
Leuke feestjes en een podium voor buurtinitiatieven; voor een goede band, ook met de buurt.
Het ‘gemeenschapsgevoel’ gaat verder dan de eigen groep; de leden van de Torteltuin zien zichzelf als onderdeel van de beweging van wooncoöperaties. Ze bouwen voort op de pioniers voor hen, zoals de Warren en de Nieuwe Meent, en willen het pad vergemakkelijken voor degenen die na hen komen.
“We erkennen dat het starten van een wooncoöperatie nu nog niet heel inclusief is. Het is moeilijker voor mensen die minder middelen, tijd of netwerkcontacten hebben.” Een van de aspecten waar dat bij helpt, is het binnenhalen van de financiering. Een gedeelte moet namelijk zelf geworven worden, buiten de bank of subsidies om.
De Torteltuin is daarvoor een obligatiecampagne gestart. Met een obligatie geef je het initiatief geld, wat je over tien jaar met een kleine rente terugkrijgt. “Door de Torteltuin te steunen, help je niet alleen ons, je helpt de hele beweging verder.”
Die beweging kan het weer een stukje toegankelijker maken voor nieuwe initiatieven. “Misschien kunnen we op termijn met alle wooncoöperaties samen een deel van onze huurinkomsten inzetten om beginnende wooncoöperaties te helpen. Daarvoor hebben we met elkaar een Solidariteitsfonds in het leven geroepen.”
De Torteltuin staat nog open voor leden en er komen ook nog appartementen vrij. Volg de Torteltuin op CrowdBuilding om daarvan op de hoogte te blijven.
Visualisaties: Natrufied Architecture
